خواص زرشک و فواید آن

آشنایی با زرشک دانه‌ های زیبای زرشک، از درختان همیشه سبز با شاخ و برگی روشن به رنگ‌های قرمز، نارنجی و بورگاندی به دست می‌ آیند. خواص زرشک که برگرفته شده از نهال زرشک می‌ تواند به‌ عنوان پرچین حصار، پایه کاشت برای سایر محصولات و یا درختچه‌ ای تزیینی…

آشنایی با زرشک

دانه‌ های زیبای زرشک، از درختان همیشه سبز با شاخ و برگی روشن به رنگ‌های قرمز، نارنجی و بورگاندی به دست می‌ آیند. خواص زرشک که برگرفته شده از نهال زرشک می‌ تواند به‌ عنوان پرچین حصار، پایه کاشت برای سایر محصولات و یا درختچه‌ ای تزیینی در باغ و باغچه شما کاربرد داشته باشد. مقاومت و سازگاری بالای آن در کنار هزینه‌های اندک نگهداری، این درخت را مطلوب بسیاری نموده است.

البته این گیاه زرشک بیش از 400 گونه مختلف را به خود اختصاص می‌دهد. برخی برگریز و برخی همیشه سبز هستند، بعضی گونه‌ها دارای خار و برخی دیگر بدون آن خواهند بود. بسیاری از گونه‌های آن بومی شرق آسیا و مابقی به آمریکای شمالی و یا جنوبی تعلق دارند. البته برخی گونه‌ های غیربومی نیز در آفریقا، اروپا و سایر مناطق مورد کشت قرار گرفته‌اند. خواص زرشک؛ برای سلامتی امروزه مورد توجه بسیاری قرار گرفته و بر محبوبیت آن افزوده است. از این رو قصد داریم تا در ادامه به دلایل افزودن این ماده مغذی در رژیم غذایی خود بپردازیم.

ارزش غذایی زرشک

آنها منبع غنی ویتامین C هستند. زرشک همچنین حاوی ویتامین B، مانند تیامین و مواد معدنی مثل روی می باشد. در زرشک عناصری وجود دارند که ارزش دارویی زیادی دارند؛ این ماده شیمیایی به عنوان یک آنتی بیوتیک برای کشتن باکتری ها، قارچ ها و پروتوزوآ است. میوه، ساقه و پوست ریشه زرشک حاوی مواد شیمیایی مانند: آلکالوئیدها و ایزوکوئینولین هستند که به اندازه کافی در درمان بیماری های مختلف مؤثر هستند.

100 گرم زرشک حاوی:

• 316 کالری
• 3.6 گرم پروتئین
• 63.9 گرم کربوهیدرات
• 27.2 گرم قند
• 3.5 گرم چربی
• 7.4 گرم فیبر رژیمی
• 24 میلی گرم ویتامین C

خواص شگفت انگیز زرشک

همان‌طور که پیشتر عنوان شد گیاه زرشک، درختچه‌ ای با توت قرمز ترش است و اصطلاحاً زرشک نامیده می‌شود. امروزه آن را در سراسر جهان پرورش می‌دهند. این گیاه قرن‌ها برای درمان مشکلات گوارشی، رفع انواع عفونت‌ها و بیماری‌های پوستی به‌صورت گسترده در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

چشمگیر ترین ترکیب موجود در آن بربرین عنوان می‌شود که نوعی آنتی‌اکسیدان قوی است و در بیماری‌های دیابت، عفونت‌های دندان و درمان آکنه نیز کاربرد وسیعی دارد. در ادامه برخی از مهم‌ترین خواص زرشک، معرفی می‌گردد:

1_ خواص زرشک در چربی سوزی

حفظ رژیم غذایی برای افزایش چربی‌سوزی و لاغری در کنار انجام مرتب ورزش اهمیت فراوانی دارد. افزایش متابولیسم بدن عاملی است که به کاهش چربی مضر در خون منجر می‌شود. در صورت برهم خوردن تعادل رادیکال‌ های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها، بیماری چاقی و سایر موارد مرتبط با آن در بدن شکل خواهد گرفت. از این رو استفاده از عصاره و یا آب زرشک به‌ صورت منظم به حفظ این تعادل کمک خواهد نمود.

2_ درمان التهاب و عفونت

زرشک به کاهش التهاب کمک می کند. در واقع، التهاب ریشه برخی بیماری های عفونی است و درمان این التهابات می توانند در ایجاد علائم، کمی قابل تحمل باشند. مطالعات نشان داده اند که زرشک حاوی برخی عوامل ضد باکتریایی و ضد قارچی است و این باعث می شود که یک محلول بزرگ برای مبارزه با عفونت باشد.

3_ درمان گلودرد

زرشک به درمان گلو درد و برخی شرایط خفیف، مانند سرماخوردگی کمک می کند. این به دلیل حضور ویتامین C در زرشک است.

4_ درمان اسهال

در درمان اسهال قرن‌هاست که شناخته شده و دلیل آن نیز ناشی از وجود بربرین و غلظت بالای آن عنوان می‌شود. با مهار گیرنده‌ های خاص، عبور مدفوع از روده کند می‌شود و این امر به درمان این بیماری کمک می‌کند. فواید زرشک می‌تواند عفونت‌های ناشی از باکتری‌ های خاص نظیر‌ ای کولی ( coli) را درمان نماید. حتی در افراد ی که درگیر به سندرم روده تحریک پذیر، مصرف آن به‌طور قابل توجهی می‌تواند تعداد اسهال و دفعات دفع را کاهش دهد.

5_ بهبود هضم

تمام میوه ها حاوی مقدار زیادی فیبر هستند، که برای هضم مفید می باشند. زرشک نیز در بهبود هضم به دلیل محتوای فیبر غنی مفید است. علاوه بر این، اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی زرشک می تواند به حفظ بدنی سالم و عاری از عفونت کمک کند.

6_ کنترل قند خون

بربرین می‌ تواند واکنش سلول‌ های بدن به هورمون انسولین که برای کنترل قند خون در بیماران دیابتی ضروری است را بهبود بخشد. مصرف زرشک طبق گزارش‌ ها می‌ تواند به کاهش قند خون منجر شود. حفظ رژیم غذایی سالم در افراد دیابتی اهمیت بسیاری دارد از این رو به کمک این خاصیت زرشک، گنجاندن آن در وعده‌های غذایی این افراد ضرورت می‌یابد.

بنا به تحقیقات صورت پذیرفته، خواص زرشک، اثرات مثبتی بر قند و هموگلوبین خون دارد و تأثیر آن با داروهای متفورمین سنتی دیابت قابل قیاس است. حتی مصرف روزانه 2 میلی‌گرم از عصاره میوه زرشک خشک می‌تواند به کاهش قابل توجه قند در خون منجر شود.

7_ سلامت چشم

زرشک همچنین برای سلامت چشم مفید می باشد. بربرین موجود در زرشک می تواند سلامت چشم ها را افزایش دهد. این به آن معنی است که تنها قادر به بهبود دید نیست، بلکه قادر خواهد بود تا از هرگونه تخریب ماکولا جلوگیری کند.

8_ کنترل سطح کلسترول

زرشک همچنین یک فواید سلامتی فوق‌العاده برای انسان دارند. آنها به کنترل سطح کلسترول معروف هستند. فیبر رژیمی موجود در زرشک برای مهار کلسترول غیر ضروری در روده بزرگ است که به نوبه خود تولید سطح کلسترول خوب را افزایش و بهینه می سازد.

اخطار برای مصرف زرشک و عوارض آن

لازم به ذکر است که اگرچه مصرف زرشک در دوز پایین ممکن است هیچ عارضه جانبی نداشته باشد، اما وقتی مقدار مصرفش بالا باشد ممکن است منجر به اثرات جانبی جدی مانند خونریزی بینی و استفراغ شود.

زرشک ممکن است برای کبد بزرگسالان بسیار عالی باشد، اما برای کودکان ممکن است مشکلاتی در کبد آنها ایجاد کند. پس بهتر است از فرزندانتان دورش کنید.

زنان باردار باید برای برخی مشکلات، مانند برخی موارد سقط جنین از زرشک دوری کنند (گرچه نادر است).

بیماران دیابتی نباید داروهای خاص خود را با زرشک ترکیب کنند.

کلام آخر

از آنجایی‌ که ایران بزرگترین تولید کننده زرشک در دنیا به‌ شمار می‌رود، استفاده گسترده از این ماده خوش رنگ و سودمند کاربرد و اهمیت فراوانی دارد. گونه‌های بسیاری از این ماده مغذی یافت می‌شود که درک و چگونگی مصرف آن می‌تواند شناخت خاصیت زرشک و استفاده از آن در رژیم غذایی را بهبود بخشد.