زعفران

زعفران چیست؟

زعفران گران ترین گیاه ادویه ای و دارویی در جهان است. این گیاه در کشورهای ایران، مصر، ایتالیا، ترکیه، جنوب اسپانیا، پاکستان و سوئیس کاشت می شود. ایران با تولید و تامین حدود 96 درصد زعفران جهان، بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادر کننده زعفران جهان است. این گیاه از مهم ترین منابع صادرات غیر نفتی کشورمان است. در حدود 75 درصد زعفران تولیدی در کشور به خارج از ایران و کشورهایی چون هند، امارات و اروپا صادر می شود. در ادامه این مقاله از روماک لجستیک در رابطه با زعفران و خواص آن صحبت خواهیم کرد.

85 درصد زعفران تولیدی کشور در استانهای خراسان رضوی و خراسان جنوبی تولید می شود. 15 درصد بقیه زعفران تولیدی هم مربوط به استانهای همدان، خراسان شمالی، یزد، اصفهان، گلستان و فارس است.

ترکیبات زعفران و خواص آن چیست ؟

دارای ترکیبات مختلفی است که این گیاه فوق العاده و با ارزش را بیش از پیش مشهور ساخته است. امروزه مقدار و میزان این ترکیبات را میتواند از طریق آزمایش در آزمایشگاه و لابراتور ها سنجیده می‌شود و در واقع کیفیت آن را سنجید که هر چقدر درصد این ترکیبات بیشتر باشد نشانه کیفیت بیشتر  این ادویه با ارزش است.

ترکیبات زعفران :

• سافرانال عامل ایجاد عطر و بو در این گیاه است.
• پیکروسین باعث ایجاد طعم فوق العاده این گیاه است.
• کروسین عامل ایجاد رنگ در زرپران می باشد و عامل پیشگیری از سرطان نیز می باشد.

انواع زعفران اصل

این گیاه برخلاف سایر ادویه‌ها انواع مختلفی دارد که در هر نوع آن، رشته‌های زعفران شبیه هم نیستند و این تفاوت بستگی به نوع برداشت، جدا سازی(پر کردن) گل زعفران، آب و هوای منطقه و درنهایت کیفیت آن دارد.در ادامه درباره ی زعفران و خواص آن صحبت میکنیم.

انواع زعفران و خواص آن را از بالاترین کیفیت به پایین ترین کیفیت لیست بندی کرده‌ایم:

۱) زعفران سوپر نگین: در زعفران سوپر نگین درصد سافرانال و کروسین بالاترین مقدار خود را دارد و رنگدهی و عطر بسیار بالایی نسبت به انواع دیگر زعفران دارد.

۲) زعفران شبه نگین: رنگدهی این نوع زعفران به مراتب بیشتر از انواع دیگر زعفران است ولی به زعفران سوپر نگین نمی رسد.

۳) زعفران نگین: در زعفران نگین فرخوردگی و خمیدگی رشته های زعفران وجود ندارد و سرشاخه‌ها به صورت جدا از هم و تماماً قرمز هستند.

۴) زعفران سرگل: هیچ خبری از زردی زعفران و سفیدی زعفران(ریشه) در زعفران سرگل دیده نمی‌شود و پراستفاده ترین نوع زعفران می‌باشد.

۵) زعفران پوشال: زعفران پوشال، زعفرانی است که دارای کلاله هایی به رنگ قرمز، همراه با مقداری خامه(ریشه) میباشد.

۶) زعفران دسته: در این نوع از این گیاه، کلاله های زعفران بدین نحو که کنار هم چیده می شود خشک می‌شود.

۷) ریشه زعفران: به قسمت سفید رنگ این گیاه که در انتهای کلاله زعفران وجود دارد ریشه زعفران می‌گویند.

سایر فرآورده های زعفران نیز شامل گلبرگ زعفران، زردی زعفران می‌باشد.

روش های تشخیص زعفران اصل چیست؟

امروزه برای خریداران طلای سرخ یکی از سخت ترین کارها تشخیص این گیاه اصل از تقلبی است، زیرا دلالان و سود جویان در زمینه تقلب در آن بسیار حرفه ای عمل میکنند و حتی گاهی اوقات خود را جای کشاورز نیز معرفی می نمایند.روش های مختلفی برای تشخیص اصل بودن  وجود داردبه اختصار تعدادی از آنها را به اختصار بیان میکنیم.

1- شناخت ظاهر زرپران و مخصوصا کلاله آن

2- مزه کردن زرپران (مزه تقریبا تلخی دارد)

3- لمس کردن آن با دست و یا قرار دادن رشته آن را بین کاغذ کاهی

4- استفاده از بنزین و شعله گاز

آب و هوای مناسب جهت کاشت و پرورش زعفران:

در مقاله ی زعفران و خواص آن درباره ی آب و هوای مناسب اطلاعاتی به شما می دهیم. این گیاه نیمه گرمسیری در نواحی که تابستان های گرم و خشک و زمستان های ملایم دارند بهتر رشد می کند. پیاز این گیاه در طول تابستان به خواب می رود و برگ های آن زرد و خشک می شود. ماه های رشد آن از آبان تا اردیبهشت ماه است. بنابراین زمین های گرم و خشک برای کاشت این گیاه مناسب نیستند.

این گیاه در دماهای پایین تا منفی چهل درجه سانتی گراد می تواند مقاومت کرده و پیاز آن به رشد خود ادامه داده و سر سبز باقی بماند. این گیاه در مناطق سردسیر بهتر رشد می کند و منطقه آب و هوایی تاثیر زیادی بر کیفیت این گیاه دارد. هر چه منطقه کاشت این گیاه سردسیر تر باشد، زعفران آن منطقه مرغوب تر است.

مهم‌ترین خواص این گیاه ارزشمند

قبل از این که بخواهیم جز به جز به خواص این گیاه پی ببریم، خوب است به صورت لیستی به شما بگوییم که این گیاه تاکنون برای چه چیزهایی مفید بوده و خواهد بود:

• ضد افسردگی

یکی از مهم‌ترین عوامل که در درمان افسردگی موثر واقع شده اند، هورمون‌های خاصی هستند که عملیات کنترل عصبی را بر عهده دارند. این هورمون‌ها دوپامین و سرتونین نام دارند. با یک تحقیق جامع دانشمندان به این نتیجه رسیدند که این گیاه قادر به کنترل مثبت این دو هورمون است و کمک می‌کند که فرد افسرده، سریع‌تر بهبود یابد و طعم شادی را بچشد.

• کاهش درد

این گیاه دارای میزان زیادی از مواد‌های معدنی است که در کنار هم به جذب بهتر کلسیم کمک می‌کنند. هر چند که این گیاه یک گیاه آرامش بخش است اما جذب کلسیم توسط این گیاه به بدن کمک می‌کند تا خسارت‌های خود را جبران کند و بهبود یابد.

• جلوگیری از ریزش مو

هویج را اگر از عرض ببرید، متوجه می‌شوید که شبیه به چشم است و طبق تحقیقات حاوی ویتامین A و موادی است که به تقویت چشم کمک می‌کند. این موضوع برای میوه‌های مختلف به اثبات رسیده است. اگر به این گیاه قرمز رنگ دقت کنید متوجه می‌شوید که شبیه به مو است. و این اثبات شده که میل کردن به اندازه چای زعفران یا شیر زعفران به افزایش رشد و استحکام مو کمک می‌کند.

• بهبود سلامت تنفسی

در زعفران و خواص آن یکی از موارد مصرف این گیاه که برای بسیاری از افراد صدق کرده است، استفاده از این گیاه خوش طعم برای درمان اختلالات و التهاب‌های ریوی و تنفسی است. این که این گیاه چگونه این مساله را درمان می‌کند، موضوع بحث ما نیست، اما می‌توانید با تهیه یک نوشیدنی حاوی چای و سیاه دانه، زیره، هل، بابونه، رازیانه و شیرین بیان به بهبود ریوی خود و برونشیت ریه کمک کنید.

• بهبود سلامت قلبی

این گیاه حاوی دو ماده مهم به نام پتاسیم و کروسین است. این دو به ترتیب کمک می‌کنند تا شریان‌ها و رگ‌ها بهبود یابند و بدین طریق جلوی گرفتگی رگ‌ها و سکته گرفته می‌شود. همچنین کروسین کمک می‌کند تا میزان کلسترول خون تنظیم شود و این موضوع روی کاهش سکته‌های قلبی و گرفتگی رگ‌ها تا حد زیادی تاثیر مثبت می‌گذارد. پس برای عمر طولانی‌ تر این گیاه را مصرف کنید.

• بهبود سلامت پوستی

استفاده از این گیاه برای زیبایی دارای شاخه‌ها و شعبه‌های زیادی است! مثلا گفته شده که مادری که باردار است اگر به مقدار کافی در ماه‌های خاصی که خطر سقط جنین کمتر است، این گیاه را میل کند، کودکی زیبا به دنیا خواهد آورد! همچنین این گیاه با بهبود برخی بیماری‌ها و اختلالات به طور غیر مستقیم بر روی شادابی و سرحال بودن پوست و زیبایی آن اثر گذار است. اما مصرف چای زعفران کمک می‌کند که پوست طراوت پیدا کند و شاداب شود و شفافیت آن واقعا به چشم بیاید. افرادی که معمولا پوست‌های درخشان دارند در جیره غذایی شان این گیاه یافت می‌شود. در انتها خوب است بدانید که ضایعات پوستی مثل لک و کک و مک نیز با مصرف درست این گیاه در طولانی مدت از بین می‌رود!

• تقویت سیستم گوارشی

بیماری‌های گوارشی معمولا حاصل از تغییر مزاج بدن و سرد شدن طبع بوجود می‌آیند. اما طبع گرم و خشک این گیاه کمک می‌کند که این سردی‌ها جبران شوند و بیماری‌هایی نظیر بزرگ شدن کبد، آسیب‌های کلیوی و بیماری‌های گوارشی به راحتی بهبود یابند.

•  افزایش هوش

هر چند گفته شده که هوش هر انسان تا حد زیادی به جنبه‌های ارثی و تلاش‌های تجربی وی ربط دارد اما این گیاه، این قاعده را کمی تغییر داده است. گفته شده که مواد معدنی خاص، موجب افزایش هوش افراد می‌شوند. بعد از تحقیق‌هایی که محققان داشته‌اند، به این نتیجه رسیدند. که این مواد معدنی که در زیر آمده است به طور کامل در این گیاه یافت می‌شود.

• منگنز
• مس
• آهن
• سلنیوم
• روی
• منیزیم

البته باید توجه داشت که مصرف بیش از حد این مواد موجب افزایش بیش از حد هوش نمی‌شود بلکه مسمومیت به بار می‌آورد. این مواد به طور موثری به افزایش قدرت حافظه نیز کمک می‌کنند. در واقع این عناصر در بدن انسان به عنوان کوفاکتور واکنش‌های آنزیمی عمل می‌کنند و منجر به بهبود متابولیسم و عملکرد سیستم‌های بدن می‌شوند.

روش های خشک کردن:

نحوه خشک کردن این گیاه تاثیر زیادی بر کیفیت زعفران دارد. خشک کردن این گیاه انواع مختلفی دارد.

روش سنتی:

در مقاله ی زعفران و خواص آن در این روش این گیاه را در سایه و یا اتاق گرم خشک می کنند. در این روش ۸ تا ۱۲ روز طول می کشد تا این گیاه خشک شود. از معایب این روش امکان آلودگی و تکثیر میکروارگانیزم ها، کاهش قدرت رنگ دهی در اثر فعالیت آنزیم ها و کاهش کیفیت این گیاه در اثر طولانی بودن زمان خشک شدن آن است.

روش اسپانیایی:

در این روش این گیاه را، بر روی توری از جنس ابریشمی قرار داده شده. و به مدت 50 تا 60 دقیقه در دمای حدود 50 تا 60 درجه سانتی گراد بر اثر حرارت غیر مستقیم خشک می شوند. به دلیل کوتاه بودن زمان خشک شدن این گیاه ها، رنگ بیشتری خواهند داشت و عاری از آلودگی خواهند بود.

روش صنعتی:

در روش صنعتی با استفاده از دستگاه های خشک کن اقدام به خشک کردن این گیاه می کنند. این دستگاه ها انواع مختلفی دارند:

خشک کننده های با انتقال هوا:

در این نوع از خشک کننده ها این گیاه در برخورد با هوای داغ خشک می شود. مثل خشک کن های تونلی.

مضررات مصرف بی رويه این گیاه چیست؟

مصرف بی رويه آن مضر می باشد و باعث استفراغ، كاهش ضربان قلب، خون ريزي از بيني، خون ریزی از پلك ها و لب و موجب سر گيجه، بي حالي، زردي پوست و عوارض خطرناك ديگر می شود که این عواقب حتی می تواند منجر به مرگ شود.

امیدواریم در پایان این متن توانسته باشیم. به سوالات ذهن شما ازقبیل اینکه زعفران چیست؟ و کاربرد های آن چیست و… پاسخ دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از صفحه اینستاگرام ما دیدن کنید